W przypadku wygranej komunistĂłw, Niemcy czekała zagłada, z kolei członkowie Freikorpsu nie wrĂłżyli niczego dobrego na przyszłość. Kuźnia kadr pĂłźniejszego nazistowskiego reżimu mieściła się właśnie we Freikorpsach. Truizmem jest takie stwierdzenie, jednak niewielu o tym pamięta: obraz powojennych Niemiec, w ktĂłrej walczą ze sobą Freikorps, czerpiący swą siłę z demonicznych idei o podłożu okultystycznym i neopogańskim, i komunizm z zasady wrogi człowieczeństwu, mimo noszenia go na swoich sztandarach. Niemcy tak czy inaczej, zbliżały się ku katastrofie, ktĂłra musiała nastąpić wcześniej czy pĂłźniej. Niemiecka wiara w pogańską nadprzyrodzoną moc rĂłżniła się od idei komunistycznej tym, że katastrofę dla narodu niemieckiego odkładała na nieco pĂłźniejszy okres - II wojny światowej.

Kult walki i mordowania potrzebował innej wiary niż chrześcijańska, potrzebował afirmacji zła do poziomu dobra, dobra, rzecz jasna, narodu niemieckiego, germańskiego ducha walki, ktĂłry nie uspokoi się, pĂłki nie ujarzmi wszystkich wrogĂłw, rzekomych i rzeczywistych. Powstania śląskie możemy z tej perspektywy uznać za starcie dwĂłch cywilizacji: neopogańskiej (śmierci i zagłady) oraz chrześcijańskiej (życia i wolności). Niemcy nie potrafili zrozumieć, że ich czas na Śląsku się skończył, miejscowa ludność ma dość ich samobĂłjczego genu, powodującego ciągłe konflikty i wojny. Być może Ślązacy w swym pragmatyzmie postanowili odrzucić kolejne nieszczęście, jakie Niemcy mogli ściągnąć na ich ukochany region.

MuzeĂłw opowiadających o II wojnie światowej jest wiele, ale narracja wystawy w Gdańsku zupełnie zmienia sposĂłb postrzegania wojny, takie muzeum to osiągnięcie cywilizacyjne. Wystawa jest bardzo uniwersalna, ponieważ opowiada o losach ludności cywilnej na całym świecie, lecz rĂłwnocześnie jest też bardzo polska, bo nie brakuje najważniejszych wydarzeń związanych z wojenną historią naszego kraju. Polscy politycy i naukowcy często skarżą się, że świat ich nie rozumie. Jeśli tak faktycznie jest, to wystawa w Muzeum II Wojny jest szansą, aby dotrzeć do szerszego kręgu odbiorcĂłw, nie tylko polskich. Timothy Snyder

O kulisach walki o Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku pisze Paweł Machcewicz, jego twĂłrca i pierwszy dyrektor.